nl

Geen circulair bouwen zonder kwaliteitsvolle sloopopvolging

11-02-2021

Data mining tilt recyclage en hergebruik naar hoger niveau

Onlangs kwam de recyclage van bouw- en sloopafval uitgebreid aan bod in De Tijd. Daarbij werd beklemtoond dat Vlaanderen samen met Nederland en Oostenrijk wereldtop zijn binnen dit domein. Naar schatting ontsnapt in Vlaanderen nog slechts 1 à 2 procent van het bouwafval aan de recyclageketen. Bovendien wordt steeds vaker de erkende sloopbeheerorganisatie Tracimat ingeschakeld bij de sloopwerken op grote werven. In gedetailleerde sloopopvolgingsplannen worden de verschillende materialen geïnventariseerd die tijdens de sloop zullen vrijkomen. Het gaat om een noodzakelijk sluitstuk voor een volwaardige circulaire bouweconomie. Ook in haar relancebeleid schuift de Vlaamse regering circulair bouwen naar voren. Zowel in 2021 als in 2022 voorziet zij aanzienlijke middelen voor o.a. innovatieve recyclagetechnieken en asbestverwijdering.

Gidsland in circulair bouwen

Eind januari heeft De Tijd bericht over het belang van circulair bouwen in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat in onze regio vrijwel de totale productie van bouw- en sloopafval een herbestemming krijgt. Daarbij is de bouw opnieuw de voornaamste afnemer. Zo maken de werven van de Oosterweelverbinding in Antwerpen voor vrijwel 100 procent gebruik van recyclage. Intussen zijn er duizenden professionals in ons land actief om de recyclage van alleen al granulaten dagelijks in goede banen te leiden. Het gaat om 16,4 miljoen ton per jaar: menggranulaten (beton en baksteen 35%), betongranulaten (35%), zeefzand (20%), metselwerkgranulaten (2,5%) en asfaltgranulaten (2,5%). 2 à 3 % blijkt niet recycleerbaar. Daarbij gaat het om asbest, teer en gevaarlijke stoffen. De traceerbaarheid van deze niet-herbruikbare stoffen is cruciaal om de recyclage en het hergebruik van bouwafval veilig te laten verlopen. Daarin schuilt het grote belang van de sloopopvolgingsplannen die het mogelijk maken om zorgvuldig en selectief te slopen.

Het ZIN-project in de Brusselse Noordwijk is een voorbeeld van circulair bouwen. Bekijk de reportage tijdens het actuamagazine Terzake van eind 2020.

Focus op kwaliteitsvolle sloopopvolgingsplannen

Onlangs heeft de Vlaamse regering het belang onderlijnd van kwalitatieve sloopopvolgingsplannen bij vooral grote werven. Zo kan een conform sloopopvolgingsplan worden toegevoegd aan de aanbestedingsdocumenten.Daardoor kan niet alleen een sloop selectief worden uitgevoerd, maar dit helpt een correcte offerte op te maken en te voorziene vertragingen op de werf te vermijden. Bovendien kunnen de verschillende materiaalstromen die vrijkomen tijdens de sloop worden opgevolgd. Zo wordt de verwijdering en de afvoer van gevaarlijke stoffen zoals asbest naar een hoger niveau getild. Vervolgens kan bijv. steenpuin dat wordt gebroken tot gerecycleerde granulaten gebruikt worden in meer hoogwaardige toepassingen zoals constructiebeton, prefab betonnen elementen of nieuwe bakstenen.

Naar schatting komt meer dan 50% van het bouw- en sloopafval vrij bij grote sloopwerven. Door de sloopopvolging door een sloopbeheersorganisatie zetten we dan ook een grote stap vooruit in een meer doorgedreven selectieve sloop en in het hergebruik en de hoogwaardige recyclage van materialen binnen de bouwsector,

besluit Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.

'Data driven'

Vlaams minister Zuhal Demir heeft dit jaar bijkomend 2,8 miljoen euro vrijgemaakt om Vlaanderen te laten versnellen in circulair bouwen. Daarmee worden 29 innovatieve projecten gefinancierd die de transitie verder mogelijk maken naar een circulaire bouweconomie. Ook sloopbeheerorganisatie Tracimat zet samen met WTCB, Deceuninck, Reynaers Aluminium, Wienerberger en Pittsburgh Corning Europe, haar schouders onder één van deze projecten. Het gaat om het project 'Data-driven sloop en recyclage'. Door middel van datamining kan onderzocht worden welke materiaalstromen in de toekomst vrijkomen en welke synergiën er mogelijk zijn tussen sorteer-, reinigings- en verwerkingscentra voor de verschillende materiaalstromen. Ook terugname door de producent kan hierdoor gefaciliteerd worden. Op deze manier kan sloopopvolging de transitie naar circulaire verdienmodellen binnen de bouwsector ondersteunen. De inventaris van materialen uit een te slopen gebouw of infrastructuurwerk worden vandaag reeds nauwgezet bijgehouden. Die databank vormt de ideale basis om urban mining in een stroomversnelling te brengen. Meer weten?